การทำงาน หรือการจัดการแบบปลอดภัย กับการรีไซเคิ้ลสารทำละลายใช้แล้วที่มีไนโตรเซลลูโลสเป็นองค์ประกอบ
- การเก็บรวบรวมสารทำละลายใช้แล้ว
ปฏิกิริยา exothermic อาจเกิดขึ้นเมื่อหมึกพิมพ์ไนโตรเซลลูโลสสัมผัสกับหมึกชนิดอื่นๆ หรือโรงพิมพ์ที่มีสารเคมีตัวอย่างดังต่อไปนี้ ที่มีโอกาสทำปฏิกิริยากับเซลลูโลสไนเตรท
- หมึกที่มีน้ำเป็นตัวทำละลายพื้นฐาน และมีแอมโมเนีย หรือ อะมิโนแอลกอฮอลล์เป็นองค์ประกอบ
- หมึกยูวี และมีน้ำมันวานิชที่มีสารประกอบอะมิโน
- หมึกทำละลายปราศจากไนโตรเซลลูโลสที่มีสารเติมเต็มอัลคาไลน์
- สารเคมีกรด สารเคมีเบส (อัลคาไลน์) หรือ สารประกอบโลหะเข้มข้น
คำแนะนำการจัดการเพื่อให้เกิดความปลอดภัย
- แยกเก็บบรรจุในภาชนะที่ใช้ได้กับแต่ละสารอย่างปลอดภัย ในที่ที่ปลอดภัยและห่างจากพื้นที่ฝ่ายผลิต
- ตรวจสอบคุณสมบัติกากสลัดจ์ที่ได้จากการกลั่น คัดแยก เก็บรวบรวม และกำจัดอย่างถูกต้องและอยู่ในการควบคุม
- ปรึกษาผู้ผลิตหมึก ขอคำแนะนำ ถึงความเสี่ยงในการใช้งานของผลิตภัณฑ์ และมาตรการการป้องกันความเสี่ยง
- การแห้งตัวของไนโตรเซลลูโลส
ความเสี่ยง : การแห้งตัว หรือเกือบแห้งของสารไนโตรเซลลูโลสที่หลงเหลืออยู่จากถังกลั่น (เครื่องรีไซเคิลโซลเว้นท์) หรือแม้กระทั่งปริมาณสารที่หกหรือเกาะเป็นชั้นตามพื้น ผนัง อุปกรณ์ที่สัมผัสกับสาร อาจทำให้เกิดเปลวไฟ หรือการจุดติดไฟด้วยตัวเอง
คำแนะนำการจัดการเพื่อให้เกิดความปลอดภัย
- หมั่นทำความสะอาดคราบสารที่หก กระเด็น บนพื้น ผนัง ท่อหรือร่องระบาย หรือ ชิ้นส่วนอุปกรณ์ที่สัมผัสกับไนโตรเซลลูโลส ด้วยน้ำยาทำความสะอาด
- ห้ามขูดกระเทาะชั้นที่แห้งเกาะกับพื้นผิว ถ้ามีความจำเป็นต้องใช้เครื่องมือ ให้ใช้เครื่องมือที่ทำจากโลหะทองเหลือง หรือ สแตนเลสสตีลและใช้น้ำฉีดหล่อเลี้ยงขณะขูด
- อย่าปล่อยคราบของเหลวไนโตรเซลลูโลสหลงเหลือติดตามก้นถังเก็บจนแห้ง ปิดฝาถังเก็บให้สนิทและปลอดภัย
- ห้ามทิ้งผลิตภัณฑ์ หมึก หรือ ของเหลวที่มีไนโตรเซลลูโลสเป็นองค์ประกอบ ลงในถังขยะทั่วไป ทิ้งลงในถังเก็บที่ปลอดภัยแยกต่างหาก และมีฝาปิด
- การกลั่น (การรีไซเคิลสารทำละลายใช้แล้วที่มีไนโตรเซลลูโลส)
โรงงานที่มีเครื่องรีไซเคิลสารทำละลายใช้แล้ว และ กากสลัดจ์ที่ได้จากการกลั่นหรือเครื่องรีไซเคิลสารทำละลายทั้งการทำงานแบบแบทช์และแบบต่อเนื่อง ต้องพิจารณาและปรึกษากับผู้ผลิตเครื่องถึงการรีไซเคิลสารทำละลายไนโตรเซลลูโลส แต่แรกเริ่ม เพื่อให้ผู้ผลิต ออกแบบ หรือติดตั้งอุปกรณ์เสริมที่เหมาะสม และเดินเครื่องได้อย่างปลอดภัย
อุปกรณ์ ;
- สวิทช์ตัดการทำงาน เซ็นเซอร์อุณหภูมิ และ ไฟเตือนหรือเสียงเตือน ติดตั้งในส่วนต่างๆ ที่มีความเสี่ยงต่อการจุดติดไฟด้วยตัวเอง เช่น บริเวณสลัดจ์จากการกลั่น ทางเข้าคอนเดนเซอร์ เป็นต้น
- กระจกมองการทำงานในถังกลั่น แสงไฟส่องภายในถังกลั่น เพื่อให้ผู้ปฏิบัติงานสามารถตรวจสอบด้วยตา สังเกตว่ามีสิ่งผิดปกติระหว่างเดินเครื่องหรือหลังเดินเครื่องเสร็จ หรือไม่
- อุปกรณ์หรือการทำงานแบบลดอุณหภูมิแบบฉุกเฉิน กรณีถังกลั่นมีอุณหภูมิสูงเกินจุดเสี่ยง
- ถังกลั่นควรต้องมีอุปกรณ์กวนหมุนของเหลวภายใน และอุปกรณ์ใบกวนหมุน หรือใบกวาดต้องเป็นวัสดุไม่ก่อให้เกิดการสปาร์คไฟ
การปฏิบัติงานกับเครื่องกลั่น/เครื่องรีไซเคิล ;
- พึงระลึกเสมอว่าหมึกที่แห้งมีคุณสมบัติเหมือน ไนโตรเซลลูโลส ซึ่งสามารถย่อยสลายด้วยตัวเองก่อให้เกิดไอแก๊สอันตราย และมีโอกาสเกิดปฏิกิริยา exothermic เมื่อมีปัจจัยเกื้อหนุน (ดูบล็อกที่แล้วหรือตอนที่หนึ่งของหัวข้อนี้)
- ศึกษาคู่มือการทำงานเครื่องกลั่น รับการอบรมการใช้งานเครื่องฯ จากผู้ผลิต รวมถึงการทำงานร่วมกับเจ้าหน้าที่ความปลอดภัยของโรงงานอย่างเคร่งครัด
- โหลดและกลั่นสารทำละลายใช้แล้วต่างชนิดกัน แยกกันต่างหากเพื่อป้องกันการเกิดปฏิกิริยา exothermic
- การโหลดสารทำละลายใช้แล้วแบทช์ใหม่ลงสู่เครื่องกลั่นขณะทำงานแบบต่อเนื่อง สามารถทำได้แต่ต้องอยู่ในอัตราที่ควบคุมให้สัมพันธ์กับอัตราการถ่ายออกของสลัดจ์ หรือถ้าให้ดีกว่าปลอดภัยกว่าควรทำการกลั่นในครั้งต่อไป
- เมื่อกลั่นเสร็จ หรือช่วงพักเครื่อง ต้องตรวจสอบถังกลั่นและกำจัด ทำความสะอาดคราบสลัดจ์หรือแผ่นฟิล์มที่ติดเกาะภายในถัง ท่อ อุปกรณ์ ด้วยน้ำยาหรือสารทำละลายสำหรับทำความสะอาดที่เหมาะสม ถ้าต้องใช้อุปกรณ์ หรือเครื่องมือในการทำความสะอาดร่วมด้วย ต้องไม่เป็นอุปกรณ์ที่ทำให้เกิดการสปาร์คไฟ
- ห้ามเติมหรือฟีดของเหลวเข้าไปในถังกลั่นขณะที่ยังมีของเหลวที่เหลือจากการกลั่นก่อนหน้า และยังมีอุณหภูมิอุ่นๆ หรือสูงอยู่
- เก็บกากสลัดจ์ที่ได้จากการกลั่นในถังเก็บปิดสนิท และห่างจากพื้นที่การผลิต ก่อนส่งกำจัดโดยบริษัทรับกำจัดของเสียที่ได้รับใบอนุญาตที่ถูกต้องจากกรมโรงงาน
จบละครับ ไว้พบกันใหม่บล็อกหน้า โชคดีมีความสุขครับ
ข้อมูลจากบทความ “Safe Use of Cellulose Nitrate Printing Inks and Related Products in Distillation Units” by EuPIA (European Printing Ink Association)